Το Μουσείο, που είναι ένας από τους αρχαιότερους και πλέον δυναμικούς πολιτιστικούς φορείς στον Ελληνικό χώρο, από την ίδρυσή του λειτουργεί ως ζωντανός οργανισμός με την ενεργό συμμετοχή νέων εθελοντών από ολόκληρη την Ελλάδα. Ο εθελοντισμός, σαν θεωρία και πρακτική είναι, εδώ και τριανταπέντε χρόνια, ο κεντρικός άξονας γύρω από τον οποίο κινούνται οι δραστηριότητες του μουσείου, στο σύνολό τους.
Ο καινοτομικός και πρωτοποριακός χαρακτήρας ενεργοποίησης των νέων, που συνδυάζει τη θεωρία με την πρακτική, περιλαμβάνει προγράμματα με τους εξής κύκλους:
Λειτουργία Μουσείου
Τούτη στηρίζεται στο ζωντανό διάλογο και την επικοινωνία. Οι νέοι εθελοντές, αφού πε-ράσουν ένα στάδιο εκπαίδευσης και δοκιμασίας, δίνουν τη δυνατότητα στους επισκέπτες του μουσείου, μέσα από την ζωντανή επαφή, να προσεγγίσουν το νόημα του πολιτισμού. Παράλληλα, οι ίδιοι, με το τέλος του προγράμματος, φεύγουν πλουσιότεροι σε εμπειρίες.
Συντήρηση μουσειακών αντικειμένων
Ο τομέας αυτός, σε ανάπτυξη αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα, δίνει στους νέους τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν την εμπειρία τους, εν συνεχεία, αν το επιθυμούν, και σε επαγγελ-ματικό επίπεδο.
· επιστημονική και ηλεκτρονική καταγραφή και αρχειακή ταξινόμηση μουσειακών αντικειμένων
· επιστημονική ταξινόμηση και ηλεκτρονική καταγραφή αρχείων
· επιστημονική ταξινόμηση και ηλεκτρονική καταγραφή βιβλιοθήκης
· δημιουργία βάσης δεδομένων και δικτύου αλληλο-πληροφόρησης
Οργάνωση καλλιτεχνικών και εν γένει πολιτιστικών δραστηριοτήτων
1. Οργάνωση του ετήσιου φεστιβάλ Σκύρου
Το φεστιβάλ αυτό, πρωτοποριακό και αναγεννησιακό σαν τρόπος σύλληψης και υλοποίησης, πραγματοποιείται, σχεδόν αποκλειστικά, από νέους εθελοντές, σπουδαστές ή όχι, προερχόμενους από ολόκληρη την Ελλάδα. Ο κεντρικός άξονας του φεστιβάλ είναι τα δρώμενα, που εμπνευσμένα από τους θρύλους, τους μύθους και την ιστορία φτάνουν μέ-χρι τη ρίζα των πολιτισμών. Ήρωες και ταγοί όπως ο Αχιλλέας και ο Νεοπτόλεμος, ο Οδυσ-σέας, ο Αίας και ο Νέστορας, θεοί, ημίθεοι και θνητοί, αγαπητοί και καταξιωμένοι στη συνείδηση των λαών, περνάνε στο σήμερα μέσα από τη διαδικασία των δρώμενων. Πα-ράλληλα, επίσης, διοργανώνεται μια σειρά ακόμη καλλιτεχνικών και πολιτιστικών εκδη-λώσεων που πραγματοποιούνται στα πλαίσια του φεστιβάλ με την οργανωτική ευθύνη και καλλιτεχνική συμμετοχή, εκτός των άλλων, και των νέων εθελοντών και αφορούν:
· θεατρικές παραστάσεις
· δρώμενα
· θέατρο του δρόμου
· συναυλίες
· χορευτικές εκδηλώσεις
· λογοτεχνικά βραδινά
· εκθέσεις ζωγραφικής
· εκθέσεις γλυπτικής
· εκθέσεις φωτογραφίας
· εκθέσεις βιβλίου
2. Οργάνωση καλλιτεχνικών εργαστηρίων
3. Οργάνωση συμποσίων, συνεδρίων κλπ.
4. Οργάνωση συναντήσεων πάνω σε θέματα νεολαίας και πολιτισμού
5. Εκπαιδευτικά προγράμματα για νέους και παιδιά πάνω στον πολιτισμό
6. Ψυχαγωγικά προγράμματα για νέους και παιδιά
Τα προγράμματα αυτά, πέραν του ότι συμβάλλουν στην ανάπτυξη του πολιτισμού και του πολιτιστικού τουρισμού, συντελούν συνάμα, όσον αφορά τους ίδιους τους νέους, στα εξής:
1. Στην αλληλογνωριμία, την καλλιέργεια των μεταξύ τους σχέσεων και στην ανάπτυξη της κοινωνικότητάς τους, μέσα από την κοινή ζωή στη διάρκεια του προγράμματος. Η ζωή των νέων εθελοντών στη Σκύρο είναι οργανωμένη στη βάση μιας πολιτιστικής κατασκή-νωσης, όπου τα πάντα είναι κοινά, τόσο της καθημερινής ζωής, όσο και των καλλιτεχνι-κών δημιουργιών. Η δυνατότητα λήψης από κοινού αποφάσεων και η επίλυση των τυχόν προβλημάτων μέσα από το διάλογο, συντελούν στο βάθεμα της μεταξύ τους γνωριμίας αλλά και στη σφυρηλάτηση σχέσεων ικανών να επιβιώσουν στο χρόνο.
2. Στην απόκτηση εμπειριών και δεξιοτήτων πάνω στο ευρύτατο φάσμα του πολιτισμού, δίνοντάς τους τη δυνατότητα, εφ όσον το επιθυμούν, ν ασχοληθούν με το αντικείμενο αυτό σε μια πιο μόνιμη βάση.
Στη βελτίωση του επιπέδου ζωής της τοπικής κοινωνίας, μέσα από την οργάνωση των εκ-δηλώσεων.